Dev Gibi Yumurtalar, Sağlam Irklar
Her sabah kümese girip, elinizde tuttuğunuz yumurtanın sıradanlardan çok daha iri olduğunu düşünün…
Kabuk kalın, rengi koyu, içi dolgun; hem sofrada hem satışta fark yaratacak kadar büyük.
İşte bu tabloyu sağlayan şey yalnızca şans değil, doğru tavuk ırkını seçmektir.
Türkiye’de iklim şartlarına, yem yapısına ve yetiştirme şekillerine uyum sağlayan birçok iri yumurtacı tavuk cinsi bulunur.
Ancak her biri farklı avantajlar sunar:
- Lohmann Brown ve Ataks gibi hibritler çok sayıda yumurta üretirken,
- Bielefelder, Amrock ve Jersey Giant gibi safkanlar az ama iri yumurta verir.
Bu yazıda, Türkiye’de yetiştirilebilen ve en iri yumurtalarıyla tanınan 10 tavuk ırkını detaylıca inceledik.
Hangi ırkın daha dayanıklı, hangisinin daha bereketli olduğunu; yıllık verim, yumurta ağırlığı, iklim uyumu ve karakter özellikleriyle birlikte bulacaksınız.
Eğer hedefiniz doğal koşullarda iri, kaliteli ve ticari değeri yüksek yumurta üretimi ise, bu liste size rehber olacak.
Şimdi gelin, Türkiye’de gerçekten iri yumurta yapan tavuk ırklarını tek tek yakından tanıyalım.
Lohmann Brown
Türkiye’de ticari yumurta üretiminin bel kemiğini oluşturan Lohmann Brown, hem verim hem de dayanıklılık açısından en çok tercih edilen tavuk ırklarından biridir. Alman kökenli bu hibrit, özellikle yüksek yumurta performansı ve iri kahverengi yumurtalarıyla bilinir. Hem büyük çiftliklerde hem de hobi yetiştiriciliğinde başarıyla yetiştirilebilir.
Irkın Kökeni ve Gelişimi
Lohmann Brown, Almanya merkezli Lohmann Tierzucht firması tarafından geliştirilen bir hibrit yumurta tavuğudur. Amaç, yüksek verimle birlikte dayanıklılığı da korumaktı. Bu ırkın temeli, Rhode Island Red ve White Leghorn gibi güçlü yumurtacı ırkların genetik birleşimine dayanır.
Sonuç olarak, hem kahverengi kabuklu iri yumurtalar hem de yüksek yıllık verim elde edilmiştir.
Fiziksel Özellikler
Lohmann Brown, orta büyüklükte bir tavuğa sahiptir ancak kas yapısı güçlüdür. Tüyleri açık kahverengi tonlardadır ve kuyruk kısmında daha açık renge geçiş görülür. Gaga, ibik ve bacaklar açık sarı renktedir. Gözleri canlı turuncu tonlardadır.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 1.9 – 2.2 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 2.5 – 3.0 kg |
| Tüy Rengi | Açık kahverengi, kuyrukta krem tonları |
| Karakter | Uysal, sakin, kolay yönetilebilir |
| İbik Tipi | Tek ibikli, kırmızı renkli |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Lohmann Brown’un en dikkat çekici özelliği yumurta performansıdır. Doğru beslenme ve bakım koşullarında yılda 300 adede yakın yumurta verebilir. Yumurtalar iri ve kabuk kalınlığı oldukça sağlamdır; bu da hem taşımaya hem saklamaya uygun hale getirir.
Yumurtlama genellikle 18–20 haftalık yaşta başlar ve verimli dönemi 80. haftaya kadar devam eder.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 290–320 adet |
| Yumurta ağırlığı | 63–70 gram |
| Yumurta rengi | Koyu kahverengi |
| Yumurtlama yaşı | 18–20 hafta |
| Verim süresi | Yaklaşık 2 yıl (dengeli beslenmeyle uzatılabilir) |
Bakım ve Beslenme İhtiyacı
Lohmann Brown, yem dönüşüm oranı oldukça düşük bir ırktır. Yani az yemle yüksek yumurta verimi elde edilir. Ortalama olarak 110–120 gram yemle günlük bir yumurta verebilir. Kafes sistemine de, serbest dolaşım sistemine de kolaylıkla uyum sağlar.
Ancak en iyi sonuçlar, geniş alanda serbest dolaşımda alınır. Güneş ışığı, doğal yem takviyesi ve düzenli vitamin desteği yumurta kalitesini belirgin şekilde artırır.
Önerilen beslenme programı:
- Sabah: Tahıl karışımı (mısır, buğday, arpa)
- Öğle: Protein takviyeli yem (soya küspesi, balık unu vb.)
- Akşam: Yeşil yemler veya sebze artıkları
- Takviye: Kalsiyum (kireç taşı, kabuk kırığı) ve D vitamini
İklim Dayanıklılığı
Lohmann Brown, Türkiye ikliminin farklı bölgelerine uyum sağlayabilir. Soğuğa dayanıklıdır; ancak çok sıcak bölgelerde gölgelik alan ve sürekli su temini gerekir. Kışın verim düşmez, yalnızca yumurta kabuğu kalınlığı bir miktar artabilir.
Avantajları
- Yüksek yumurta verimi (yılda 300 civarı)
- İri, koyu kahverengi yumurtalar
- Sakin ve uysal karakter
- Az yemle yüksek verim
- Türkiye iklimine tam uyumlu
Dezavantajları
- Safkan değil, hibrit bir ırk olduğu için kalıtsal çoğaltma verimi düşüktür.
- Uzun yıllar boyunca aynı performansı korumaz; 2 yıl sonunda yenilenmesi gerekir.
Rhode Island Red (RIR)
Rhode Island Red, hem et hem yumurta verimiyle öne çıkan, dünyanın en tanınmış tavuk ırklarından biridir. Türkiye’de özellikle kırsal bölgelerde ve doğal üretim yapan çiftliklerde oldukça yaygındır. Yumurta büyüklüğü, dayanıklılığı ve adaptasyon kabiliyeti sayesinde hem profesyonel hem amatör yetiştiricilerin favorisidir.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Rhode Island Red, 19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri’nin Rhode Island ve Massachusetts bölgelerinde geliştirildi. Malay, Shanghai ve Leghorn gibi ırkların melezlenmesiyle elde edilmiştir.
Başlangıçta et verimi için kullanılmasına rağmen zamanla yüksek yumurta kapasitesi sayesinde çift yönlü (dual purpose) bir ırk haline geldi.
Fiziksel Özellikler
RIR’lar, orta büyüklükte ama kaslı bir vücut yapısına sahiptir. Tüy renkleri genellikle koyu kestane kahverengisidir ve güneş ışığında kırmızıya yakın bir parlaklık gösterir. Sağlıklı bireylerde tüyler sık ve parlaktır.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 2.5 – 3.0 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 3.5 – 4.0 kg |
| Tüy Rengi | Koyu kırmızı-kahverengi |
| İbik Tipi | Tek veya gül ibikli |
| Karakter | Dayanıklı, sosyal, lider yapılı |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Rhode Island Red, iri ve dayanıklı kabuklu yumurtalar verir. Doğru bakım koşullarında yılda 250–280 adet yumurta üretir. Yumurtalar genellikle 60–65 gram ağırlığındadır ve koyu kahverengi renktedir.
Ayrıca kış aylarında bile verimi devam eder; bu özelliği onu ticari üretim için de cazip kılar.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 250–280 adet |
| Yumurta ağırlığı | 60–65 gram |
| Yumurta rengi | Koyu kahverengi |
| Yumurtlama yaşı | 20–22 hafta |
| Verim süresi | 3–4 yıl |
Beslenme ve Bakım
Rhode Island Red ırkı dayanıklılığıyla bilinir; ancak yüksek verim için protein oranı yüksek yemlere ihtiyaç duyar.
Serbest dolaşımda, ot, böcek ve tohumlarla doğal beslenen bireyler çok kaliteli yumurta üretir. Ancak kafes sisteminde de başarıyla yetiştirilebilir.
Önerilen yem içeriği:
- %16–18 ham protein
- Kalsiyum ve D vitamini takviyesi
- Günde ortalama 120–130 gram yem
- Serbest dolaşımda haftada en az 4 gün güneş ışığına erişim
İklim ve Dayanıklılık
RIR’lar, Türkiye’nin hem iç hem sahil bölgelerine kolayca uyum sağlar.
Soğuğa oldukça dayanıklıdır, nemli ortamlarda bile kolay hastalanmaz. Yazın serin gölgelik alan sağlanırsa yumurta verimi sabit kalır.
Sıcaklık 0°C altına inse dahi, yeterli barınak ve kuru zemin sağlandığında üretime devam eder.
Avantajları
- İri ve kaliteli yumurta üretimi
- Soğuğa ve hastalıklara yüksek direnç
- Hem et hem yumurta yönünden verimli
- Uzun ömürlü (4–5 yıl kadar)
- Kırsal alanlarda doğal yetiştiriciliğe çok uygun
Dezavantajları
- Zaman zaman dominant davranışlar gösterebilir (özellikle horozlarda)
- Kafes sisteminde çok enerjik olduğu için stres eğilimi gösterebilir
Sonuç
Rhode Island Red, Türkiye’nin farklı bölgelerinde doğal yetiştiricilik, organik yumurta üretimi veya hobi çiftlikleri için mükemmel bir tercihtir.
Yumurtaları iri, kabuğu kalın, verimi istikrarlıdır. Bu özellikleriyle “en iri yumurta yapan tavuk ırkları” arasında daima ilk sıralarda yer alır.
Ataks (Yerli Türk Irkı)
Ataks, Türkiye’nin iklim koşullarına ve üretim ihtiyaçlarına göre geliştirilmiş, tamamen yerli bir yumurta tavuğu ırkıdır.
Yüksek verimi, dayanıklılığı ve iri yumurtalarıyla dikkat çeker. Özellikle kırsal üretim yapan küçük çiftlikler ve serbest dolaşım sistemleri için en uygun seçeneklerden biridir.
Irkın Kökeni ve Gelişimi
Ataks ırkı, Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü tarafından, uzun yıllar süren ıslah çalışmaları sonucunda geliştirilmiştir.
Amaç, Türkiye’nin sert iklim koşullarına dayanıklı, uzun ömürlü ve kaliteli yumurta veren bir hibrit elde etmekti.
Bu nedenle Ataks, Rhode Island Red ve Barred Plymouth Rock ırklarının genetik olarak melezlenmesiyle ortaya çıkmıştır.
Fiziksel Özellikler
Ataks, iri yapılı bir tavuktur. Tüyleri siyah renkte olup, güneş ışığında yeşilimsi bir parlaklık gösterir. Gaga ve bacakları koyu gri tonlarındadır.
Tüy yapısı sık ve dayanıklıdır; bu da onu hem kışa hem dış ortam koşullarına karşı güçlü kılar.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 2.0 – 2.2 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 2.5 – 3.0 kg |
| Tüy Rengi | Siyah, parlak yeşil yansımalı |
| İbik Tipi | Kırmızı, tek ibikli |
| Karakter | Uysal, dayanıklı, çevresine alışkın |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Ataks, yüksek yumurta verimiyle dikkat çeker. İyi besleme koşullarında yılda 260–280 adet iri yumurta verebilir.
Yumurtalar genellikle 60–70 gram ağırlığındadır ve koyu kahverengi kabukludur. Yumurta kabuğu kalın ve dayanıklıdır, bu nedenle nakliyede kırılma oranı çok düşüktür.
Verim süresi ise 2 yıl boyunca stabil devam eder, sonrasında düşüş başlar.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 260–280 adet |
| Yumurta ağırlığı | 60–70 gram |
| Yumurta rengi | Koyu kahverengi |
| Yumurtlama yaşı | 19–21 hafta |
| Verim süresi | 2 yıl (optimum üretim dönemi) |
Beslenme ve Yetiştirme Koşulları
Ataks, serbest dolaşım sistemlerinde mükemmel sonuç verir.
Doğal beslenmeye son derece yatkındır; toprakta böcek, ot, tahıl artıkları gibi doğal besinlerle dahi verimini koruyabilir.
Ancak ticari üretimde verimi maksimumda tutmak için protein oranı %17–18 civarında olan dengeli yumurtacı yemleri tercih edilmelidir.
Beslenme önerisi:
- Günde 115–120 gram yem
- Haftada en az 3 gün yeşil yem (yonca, ısırgan, marul artığı vb.)
- Kabuk kalınlığı için kalsiyum takviyesi
- Yaz aylarında yeterli su ve gölgelik alan
İklim Uyum Yeteneği
Ataks, Türkiye’nin soğuk kışları ve sıcak yazları için özel olarak seçilmiştir.
Eksi 10 °C’ye kadar sıcaklıklarda verimi ciddi şekilde düşmez.
Aynı zamanda nemli Karadeniz bölgelerinde de yüksek adaptasyon başarısı gösterir.
Bu yönüyle hem İç Anadolu’nun soğuğuna hem de Ege’nin sıcağına dayanıklı nadir ırklardandır.
Avantajları
- Yerli üretim, Türkiye koşullarına tam uyumlu
- Yüksek verim (260–280 yumurta/yıl)
- Az yemle yüksek performans
- Sakin, kolay yönetilebilir karakter
- İri ve kalın kabuklu yumurtalar
- Serbest dolaşım sistemine çok uygun
Dezavantajları
- Kafes sisteminde hareket kısıtlaması stres yaratabilir
- Safkan üretim yapılamaz, melez olduğu için ırkın verimi sonraki nesillerde düşer
Sonuç
Ataks, yerli üretimle elde edilmiş gurur verici bir hibrittir.
Dayanıklı yapısı, iri yumurtaları ve düşük bakım gereksinimi sayesinde Türkiye’de küçük çiftliklerin gözdesidir.
“En iri yumurta yapan tavuk cinsleri” arasında hem ekonomik hem sürdürülebilir seçeneklerin başında gelir.
Sussex
Sussex, kökeni İngiltere’ye dayanan ama Türkiye’de de başarıyla yetiştirilebilen, hem et hem yumurta verimiyle öne çıkan çok yönlü bir tavuk ırkıdır.
İri yapısı, uysal karakteri ve düzenli yumurtlama özelliğiyle hobi yetiştiriciliğinde de profesyonel çiftliklerde de sık tercih edilir.
Ayrıca yumurtalarının iriliği, rengi ve dayanıklılığıyla “en iri yumurta yapan ırklar” arasında kendine sağlam bir yer edinmiştir.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Sussex, adını İngiltere’nin Sussex bölgesinden alır ve 1800’lü yıllardan bu yana bilinen en eski ırklardan biridir.
İlk olarak etlik üretim amacıyla kullanılsa da, zamanla yüksek yumurta verimi ve sakin doğasıyla çift yönlü (dual purpose) bir tavuk olarak popülerleşmiştir.
Bugün dünyada en çok bilinen varyeteleri Light Sussex, Speckled Sussex ve Buff Sussex’tir.
Türkiye’de en çok Light Sussex (beyaz gövde, siyah boyun ve kuyruk tüyleri) türü yetiştirilir.
Fiziksel Özellikler
Sussex tavuğu, oldukça zarif ama iri bir görünüşe sahiptir.
Tüyleri sık ve parlaktır; boyun tüyleri genellikle siyah, vücut beyazdır. Bu görünüm ona aristokratik bir hava verir.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 2.5 – 3.0 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 3.5 – 4.0 kg |
| Tüy Rengi | Beyaz gövde, siyah boyun ve kuyruk (Light Sussex) |
| İbik Tipi | Tek ibikli, parlak kırmızı |
| Karakter | Uysal, dost canlısı, kolay alışan |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Sussex, iri ve açık krem renkte yumurtalar üretir. Yumurta büyüklüğü genellikle 60–65 gram civarındadır.
İyi bakıldığında yılda 250–280 adet yumurta verebilir.
Yumurtlama dönemi uzun sürer; genellikle 3 yaşına kadar düzenli yumurtlamaya devam eder.
Yumurtalar hem hacim hem de kabuk dayanıklılığı açısından ticari kaliteye yakındır.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 250–280 adet |
| Yumurta ağırlığı | 60–65 gram |
| Yumurta rengi | Açık krem |
| Yumurtlama yaşı | 22–24 hafta |
| Verim süresi | 3–4 yıl |
Beslenme ve Yetiştirme Koşulları
Sussex tavuğu dış ortam koşullarında çok rahat eder.
Serbest dolaşım sistemlerinde toprağı eşelemeyi sever ve doğal besinlerden faydalanarak kaliteli yumurta üretir.
Az yem tüketmesine rağmen verimi yüksektir.
Kafes sisteminde de yetiştirilebilir, fakat en iyi performans açık alanda görülür.
Beslenme önerileri:
- Günde ortalama 120–130 gram yem
- Haftada 2–3 kez yeşil yem desteği
- Kabuk kalınlığı için kalsiyum takviyesi
- Yumurtlama döneminde vitamin-mineral destekleri
İklim ve Dayanıklılık
Sussex, ılıman iklimleri sever ama aynı zamanda soğuk havalara da dayanıklıdır.
Tüy yapısı sık olduğu için rüzgâr ve soğuktan kolay etkilenmez.
Sıcak bölgelerde ise gölgelik alan sağlanması gerekir.
Bu özellikleri sayesinde Türkiye’nin Marmara, Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde rahatlıkla yetiştirilebilir.
Avantajları
- İri, krem renkli yumurtalar
- Uysal ve kolay yönetilebilir karakter
- Hem et hem yumurta veriminde dengeli
- Uzun yumurtlama süresi (3–4 yıl)
- Türkiye iklimine uyumlu
Dezavantajları
- Hareketsiz kaldığında çabuk kilo alır (özellikle kafes ortamında)
- Aşırı sıcak ortamlarda verim düşebilir
Sonuç
Sussex, zarif görünümü, sağlam bünyesi ve iri yumurtalarıyla Türkiye’de hem hobi hem ticari üretim için mükemmel bir seçimdir.
Yumurtalarının hacmi ve kalitesi, onu en iri yumurta yapan tavuk cinsleri listesinde üst sıralara taşır.
Ayrıca sakin doğası sayesinde ev tipi bahçelerde de kolaylıkla bakılabilir.
Australorp
Australorp, kökeni Avustralya’ya dayanan ve dünya çapında yumurta üretiminde rekorlar kırmış bir tavuk ırkıdır.
Hem görünüş olarak zarif hem de yumurtlama kapasitesi açısından olağanüstü bir performans sergiler.
Türkiye’de de kolayca yetiştirilebilmesi, sakin yapısı ve iri yumurtaları sayesinde hem ticari hem de hobi amaçlı üreticilerin favorileri arasındadır.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Australorp, 1900’lerin başında Orpington ırkının Avustralya koşullarına uyarlanmasıyla elde edilmiştir.
Adı da bu kökenden gelir: Australian Orpington kelimelerinin birleşimiyle “Australorp” adını almıştır.
Irk, Avustralya’da yapılan seçici ıslah çalışmalarıyla, daha az yemle daha fazla yumurta veren bir yapıya dönüştürülmüştür.
1920’lerde bir Australorp tavuğunun bir yıl içinde 364 yumurta yaptığı resmi olarak kayda geçmiştir — bu, dönemin dünya rekorudur.
Fiziksel Özellikler
Australorp, zarif ama kaslı bir vücut yapısına sahiptir.
Tüyleri genellikle simsiyah olup, güneş ışığında yeşil-mavi parlaklık gösterir.
İridir, dayanıklıdır ve görünüşüyle bulunduğu kümese estetik bir hava katar.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 2.5 – 3.0 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 3.5 – 4.0 kg |
| Tüy Rengi | Parlak siyah, yeşilimsi yansımalarla |
| İbik Tipi | Kırmızı, tek ibikli |
| Karakter | Uysal, sakin, kolay evcilleşir |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Australorp, yumurta büyüklüğü ve sürekliliği bakımından en verimli ırklardan biridir.
İyi bakım ve beslenme koşullarında yılda 260–300 adet yumurta verebilir.
Yumurtalar 60–68 gram ağırlığında, açık kahverengi renktedir.
Yumurtlama düzeni oldukça stabildir; yılın büyük bölümünde ara vermeden üretim sürer.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 260–300 adet |
| Yumurta ağırlığı | 60–68 gram |
| Yumurta rengi | Açık kahverengi |
| Yumurtlama yaşı | 20–22 hafta |
| Verim süresi | 3–4 yıl |
Beslenme ve Bakım
Australorp, yüksek verimli bir yumurtacı olduğu için enerji ve protein dengesine dikkat edilmelidir.
Günde ortalama 120–130 gram yem tüketir.
Doğal dolaşımı seven bir ırk olduğu için serbest sistemlerde çok iyi performans gösterir.
Önerilen yem dengesi:
- %17–18 protein içeren yumurtacı yem
- Kabuk kalınlığı için kalsiyum takviyesi (midye kabuğu, kireç taşı)
- Haftalık yeşil yem desteği (yonca, marul, ıspanak artıkları)
- Sıcak havalarda sürekli temiz su ve gölgelik alan
İklim Uyum Yeteneği
Australorp, sıcak iklimlerde de soğuk bölgelerde de yetiştirilebilir.
Türkiye’nin Ege, Marmara ve Karadeniz bölgelerinde özellikle iyi adapte olur.
Tüy yapısı sık olduğu için kışın ısı kaybı azdır; yazın ise gölgelik alan sağlanması yeterlidir.
Avantajları
- Yüksek yumurta verimi (yılda 300 civarı)
- İri, açık kahverengi yumurtalar
- Soğuğa dayanıklı ve uzun ömürlü
- Uysal ve dost canlısı karakter
- Hem ticari hem hobi üretimi için ideal
Dezavantajları
- Aşırı sıcak ve nemli ortamlarda verimi bir miktar düşebilir
- Kafes sisteminde stres eğilimi gösterebilir
Sonuç
Australorp, hem geçmişteki rekorları hem de günümüzdeki istikrarlı performansıyla en iri yumurta yapan tavuk ırklarından biridir.
Yüksek verimi, sakin mizacı ve kolay bakımı sayesinde Türkiye’de hem profesyonel üreticiler hem de küçük çiftlik sahipleri için mükemmel bir tercihtir.
Amrock
Amrock, kökeni Almanya’ya dayanan, iri vücutlu, dayanıklı ve yüksek yumurta kapasitesine sahip bir tavuk ırkıdır.
Görünüş olarak Barred Plymouth Rock’a benzese de, genetik olarak farklı bir hat üzerinden ıslah edilmiştir.
Amrock, hem yumurtalarının büyüklüğü hem de adaptasyon gücüyle Türkiye’de giderek daha fazla yetiştirilmektedir.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Amrock, 1940’lı yıllarda Almanya’da Plymouth Rock ırkının geliştirilmiş bir versiyonu olarak ortaya çıkmıştır.
Amaç, daha hızlı büyüyen, daha ağır vücutlu ve iri yumurtalı bir ırk elde etmekti.
Bu nedenle Amrock, hem et hem yumurta yönünden dengeli bir üretim tavuğu haline gelmiştir.
Avrupa’da hâlâ en çok tercih edilen dual purpose (çift yönlü) ırklardan biridir.
Fiziksel Özellikler
Amrock, oldukça iri ve geniş gövdeli bir tavuktur.
Tüyleri gri-siyah beyaz çizgilidir (barred pattern).
Tüy yapısı sık ve parlaktır, bu sayede hem sıcak hem soğuk hava koşullarına dayanabilir.
Karakter olarak çok sakin, sosyal ve kolay yönetilebilir bir tavuktur.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 3.0 – 3.5 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 4.0 – 4.5 kg |
| Tüy Rengi | Gri-siyah beyaz çizgili (barred) |
| İbik Tipi | Tek ibikli, kırmızı |
| Karakter | Uysal, dengeli, kolay evcilleşir |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Amrock, iri ve dayanıklı kabuklu yumurtalar üretir.
Yumurtaları Barred Plymouth Rock’a göre daha büyük ve daha koyu renklidir.
İyi bakım koşullarında yılda 250–270 adet yumurta verir.
Yumurtalar genellikle 65–72 gram ağırlığındadır; bu da onu iri yumurtalı ırklar arasında üst sıralara taşır.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 250–270 adet |
| Yumurta ağırlığı | 65–72 gram |
| Yumurtlama yaşı | 22–24 hafta |
| Yumurta rengi | Açık kahverengi |
| Verim süresi | 3–4 yıl |
Beslenme ve Bakım
Amrock, hem doğal hem de yarı ticari koşullarda iyi sonuç verir.
Serbest dolaşımı sever, toprağı eşeler, doğal yem kaynaklarını değerlendirir.
Enerji ihtiyacı yüksektir çünkü iri vücudu fazla kalori yakar.
Yüksek proteinli yemlerle desteklenmesi gerekir.
Önerilen beslenme planı:
- Günde 130–140 gram yem
- %17–18 protein içeriğine sahip dengeli yem
- Haftada 2–3 kez yeşil yem desteği
- Kabuk kalınlığı için kalsiyum katkısı (midye kırığı, kireç taşı)
- Kışın vitamin-mineral takviyesi
İklim ve Dayanıklılık
Amrock, tüy yapısı sayesinde soğuk iklimlerde çok dayanıklıdır.
Eksi derecelerde dahi yumurtlamayı sürdürebilir.
Ayrıca yaz aylarında gölgelik alan sağlandığında sıcaklığa da uyum gösterir.
Bu yönüyle Türkiye’nin Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu bölgelerinde başarıyla yetiştirilebilir.
Avantajları
- Çok iri yumurtalar (65–72 g)
- Soğuğa ve rüzgâra dayanıklı
- Hem et hem yumurta verimi yüksek
- Uysal ve dost canlısı karakter
- Serbest dolaşıma çok uygun
Dezavantajları
- Yüksek vücut ağırlığı nedeniyle fazla yem tüketir
- Küçük kümeslerde hareket alanı sınırlanırsa obeziteye eğilim gösterebilir
Sonuç
Amrock, iri yumurtaları, dayanıklılığı ve sakin mizacıyla Barred Plymouth Rock’ın geliştirilmiş halidir.
Türkiye’nin farklı iklim bölgelerine kolay uyum sağlar ve iri kahverengi yumurtalarıyla hobi üreticileri için ideal bir seçimdir.
Hem görsel olarak dikkat çekici hem de verim açısından son derece kazançlı bir ırktır.
Orpington (Buff veya Black)
Orpington, İngiltere kökenli, gösterişli, iri yapılı ve yüksek verimli bir tavuk ırkıdır.
Hem et hem yumurta üretiminde kullanılabilen bu ırk, özellikle Buff Orpington (bal rengi) ve Black Orpington (siyah) varyeteleriyle tanınır.
Türkiye’de son yıllarda hobi yetiştiricileri arasında oldukça popüler hale gelmiştir.
Orpingtonlar hem iri kahverengi yumurtalarıyla hem de nazik karakterleriyle bilinir.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Orpington ırkı, 1880’lerde İngiliz yetiştirici William Cook tarafından geliştirilmiştir.
Amaç, hem et verimi yüksek hem de düzenli yumurtlayan bir tavuk elde etmekti.
Cook, Minorca, Plymouth Rock ve Langshan gibi ırkları melezleyerek bugünkü Orpington’ı ortaya çıkardı.
Zamanla Buff (bal rengi), Black (siyah), Blue (mavi) ve White (beyaz) varyeteleri üretildi.
Fiziksel Özellikler
Orpington tavuğu geniş göğüslü, bol tüylü ve yumuşak hatlı bir yapıya sahiptir.
Tüyleri yoğun olduğu için olduğundan daha iri görünür.
Bu özellik, onu soğuk havalara karşı oldukça dayanıklı kılar.
Görünümü zarif ve estetik olduğu için süs tavuğu olarak da değerlidir.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 3.0 – 3.5 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 4.0 – 4.5 kg |
| Tüy Rengi | Buff (bal rengi) veya siyah |
| İbik Tipi | Tek ibikli, kırmızı |
| Karakter | Uysal, sevecen, evcil |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Orpington, hem yumurta büyüklüğü hem de kalitesiyle dikkat çeker.
Yumurtaları açık kahverengi renktedir ve genellikle 65–70 gram ağırlığındadır.
İyi beslenme koşullarında yılda 200–250 adet iri yumurta verir.
Bazı bireylerde yumurta ağırlığı 75 grama kadar çıkabilir.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 200–250 adet |
| Yumurta ağırlığı | 65–70 gram |
| Yumurtlama yaşı | 24–26 hafta |
| Yumurta rengi | Açık kahverengi |
| Verim süresi | 3 yıl civarı |
Beslenme ve Bakım
Orpington tavuğu yavaş gelişen ama dengeli bir ırktır.
Kaslı yapısı nedeniyle biraz daha fazla yem tüketir, ancak bu yem doğrudan yumurta ve vücut kalitesine yansır.
Serbest dolaşımda ot, böcek ve tahıl artıklarıyla beslenmeyi sever.
Hareketsiz kaldığında kilo almaya eğilimlidir, bu yüzden zaman zaman hareket alanı sağlanmalıdır.
Önerilen beslenme planı:
- Günde 130–140 gram yem
- %17 protein içeriğine sahip yumurtacı yem
- Yeşil yemler (yonca, marul, sebze artıkları)
- Haftada 1 kez kalsiyum takviyesi
- Yaz aylarında bol su, gölgelik alan
İklim ve Dayanıklılık
Orpington ırkı, soğuk hava koşullarına çok dayanıklıdır.
Yoğun tüyleri sayesinde düşük sıcaklıklarda bile rahat eder.
Sıcak bölgelerde ise tüy yoğunluğu nedeniyle gölgelik alan ve yeterli su sağlanması gerekir.
Türkiye’de Karadeniz, İç Anadolu ve Trakya bölgelerinde yüksek başarıyla yetiştirilebilir.
Avantajları
- İri ve yüksek kaliteli yumurtalar
- Soğuğa dayanıklı
- Uysal, çocuklarla uyumlu karakter
- Hem et hem yumurta yönünden kazançlı
- Süs tavuğu olarak da değerlidir
Dezavantajları
- Fazla yem tüketir
- Sıcak havalarda verimi düşebilir
- Hareketsiz kaldığında kilo almaya yatkın
Sonuç
Orpington, iri vücudu, büyük yumurtaları ve zarif görünümüyle “en iri yumurta yapan tavuk ırkları” arasında özel bir yere sahiptir.
Hem üretim hem de süs amacıyla yetiştirilebilir.
Uysal doğası sayesinde bahçede serbest dolaşan, hem göze hitap eden hem de bol yumurta veren mükemmel bir seçenektir.
New Hampshire
New Hampshire, kökeni ABD’ye dayanan, iri yapılı, hızlı gelişen ve yüksek kaliteli yumurtalarıyla tanınan bir tavuk ırkıdır.
Dayanıklılığı ve iri kahverengi yumurtaları sayesinde Türkiye’de hem et-yumurta üretimi hem de hobi yetiştiriciliğinde oldukça popülerdir.
Rhode Island Red’in seçici ıslahıyla elde edilmiş bu ırk, daha erken olgunlaşması ve daha iri yumurta üretmesiyle fark yaratır.
Irkın Kökeni ve Tarihi
New Hampshire, 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri’nin New Hampshire eyaletinde geliştirilmiştir.
Temel olarak Rhode Island Red ırkının seçici ıslahı sonucu elde edilmiştir.
Amaç, daha hızlı büyüyen, daha çabuk yumurtlamaya başlayan ve iri yumurta üreten bir hat yaratmaktı.
Sonuçta, hem et hem yumurta yönüyle mükemmel dengeli bir ırk ortaya çıkmıştır.
Fiziksel Özellikler
New Hampshire tavuğu, iri gövdeli ve güçlü yapılıdır.
Tüyleri bakır kırmızısı ile altın kahverengisi arasında değişen sıcak tonlardadır.
Parlak kırmızı ibik, sarı bacaklar ve enerjik duruşuyla dikkat çeker.
Görünüm olarak Rhode Island Red’e benzer ama daha açık renklidir ve tüyleri daha sık yapıdadır.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 2.8 – 3.2 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 3.5 – 4.0 kg |
| Tüy Rengi | Kızıl-bakır tonları, altın yansımalarla |
| İbik Tipi | Tek ibikli, parlak kırmızı |
| Karakter | Aktif, meraklı, kolay evcilleşir |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
New Hampshire, iri kahverengi yumurtalarıyla bilinir.
Yumurtaları genellikle 60–65 gram, bazı bireylerde ise 70 grama kadar ulaşabilir.
İyi beslenme koşullarında yılda 250–280 adet yumurta verir.
Kabuğu kalın, dayanıklı ve rengi koyu tonlardadır.
Yumurtlama dönemi uzun sürer ve soğuk havalarda bile üretim istikrarlıdır.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 250–280 adet |
| Yumurta ağırlığı | 60–70 gram |
| Yumurtlama yaşı | 20–22 hafta |
| Yumurta rengi | Koyu kahverengi |
| Verim süresi | 3–4 yıl |
Beslenme ve Bakım
New Hampshire, hızlı büyüyen bir ırk olduğu için beslenme dengesine dikkat edilmelidir.
Yumurtlama döneminde yüksek proteinli yem kullanmak hem yumurta büyüklüğünü hem de kabuk kalitesini artırır.
Serbest dolaşım alanlarında böcek ve tohumlarla kendi besinini arayabilir; bu durum yumurta rengini daha koyulaştırır.
Önerilen beslenme planı:
- Günde 120–130 gram yem
- %17–18 protein oranı
- Yeşil yem desteği (yonca, semizotu, ıspanak artıkları)
- Kalsiyum takviyesi (midye kabuğu veya kireç taşı)
- Kış aylarında enerji kaynağı olarak mısır eklemesi
İklim ve Dayanıklılık
New Hampshire, Türkiye’nin neredeyse tüm bölgelerine uyum sağlayabilir.
Soğuk havalarda verimi azalmadan devam eder, yazın ise gölgelik alan bulduğunda stres yaşamaz.
Nemli bölgelerde tüy sağlığı için kümesin havadar olması yeterlidir.
Avantajları
- İri ve kalın kabuklu yumurtalar
- Hızlı gelişim ve erken yumurtlama yaşı
- Soğuğa dayanıklı
- Et verimi yüksek (çift yönlü ırk)
- Türkiye koşullarına uyumlu
Dezavantajları
- Aktif karakteri nedeniyle küçük kafeslerde strese girebilir
- Aşırı beslenmede kilo alımı olabilir
Sonuç
New Hampshire, iri yumurtaları, dayanıklılığı ve üretim kolaylığıyla “en iri yumurta yapan tavuk ırkları” listesinde hak ettiği yeri alır.
Kırsal alanlarda, doğal sistemlerde veya hobi amaçlı yetiştiricilikte son derece verimli sonuçlar verir.
Kısacası hem sağlam bir üretici hem de dayanıklı bir dosttur.
Bielefelder
Bielefelder, Almanya kökenli, iri yumurta ve et verimiyle tanınan, gösterişli ve sakin bir tavuk ırkıdır.
Yumurtaları kahverengi, kabukları kalın ve ortalamanın oldukça üzerindedir.
Hem dayanıklılığı hem de kolay bakımı sayesinde Türkiye’de özellikle hobi çiftlikleri ve serbest dolaşım sistemleri için en uygun ırklardan biridir.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Bielefelder, 1970’li yıllarda Almanya’nın Bielefeld kentinde yetiştirici Gerd Roth tarafından geliştirilmiştir.
Amaç, iri yumurta üreten, aynı zamanda et verimi de yüksek, sessiz ve çevreye uyumlu bir tavuk yaratmaktı.
Bu hedef doğrultusunda New Hampshire, Rhode Island Red, Malmö ve Welsummer ırklarının melezlenmesiyle elde edilmiştir.
1980’de resmi olarak Alman Tavukçuluk Federasyonu tarafından tescillenmiştir.
Fiziksel Özellikler
Bielefelder, iri gövdeli, kalın kemikli ve uzun yapılı bir tavuktur.
Tüyleri “krill” (çizgili kahverengi-gri) desene sahiptir ve bu desen hem erkek hem dişide görülür.
Tüyleri sık olduğu için soğuğa karşı son derece dayanıklıdır.
Karakter olarak çok sakin, dost canlısı ve stres eşiği yüksektir — bu da onu diğer ırklardan ayırır.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 3.0 – 3.5 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 4.0 – 4.5 kg |
| Tüy Rengi | Krill (kahverengi-gri çizgili) |
| İbik Tipi | Tek ibikli, parlak kırmızı |
| Karakter | Uysal, sessiz, insana yakın |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Bielefelder, iri ve yüksek kaliteli yumurtalarıyla bilinir.
Yumurtaları genellikle 65–75 gram ağırlığındadır ve kabukları açık kahverengi tonlarındadır.
İyi bakım koşullarında yılda 220–250 adet iri yumurta verir.
Verim 2 yıl boyunca stabil şekilde devam eder.
Yumurtalar kalın kabukludur, bu nedenle uzun süre dayanabilir ve kırılma oranı düşüktür.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 220–250 adet |
| Yumurta ağırlığı | 65–75 gram |
| Yumurtlama yaşı | 22–24 hafta |
| Yumurta rengi | Kahverengi |
| Verim süresi | 2–3 yıl |
Beslenme ve Bakım
Bielefelder, iri yapısı nedeniyle enerji ihtiyacı yüksek bir ırktır, ancak serbest dolaşımda doğadan besin bulma becerisi oldukça gelişmiştir.
Günlük yem tüketimi 130–140 gram civarındadır.
Kış aylarında yumurtlamayı sürdürebilmesi için protein ve mineral takviyesi önemlidir.
Beslenme önerisi:
- Günde 130–140 gram yem
- %17 protein oranına sahip yumurtacı yem
- Haftada 2 kez yeşil yem veya sebze artıkları
- Kalsiyum takviyesi (midye kabuğu, kireç taşı)
- Günde temiz su erişimi
İklim ve Dayanıklılık
Bielefelder, soğuk iklimlere son derece dayanıklıdır.
Almanya’nın sert kış koşullarında yetiştirildiği için düşük sıcaklıklarda bile verimini korur.
Türkiye’de özellikle Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde başarıyla yetiştirilebilir.
Yaz aylarında ise serin gölgelik alan sağlandığında sıcaklık stresine girmeden üretime devam eder.
Avantajları
- Çok iri yumurtalar (65–75 gram)
- Kalın kabuk, uzun raf ömrü
- Soğuğa dayanıklı ve uzun ömürlü
- Uysal, stres eşiği yüksek
- Et verimi de oldukça iyi
Dezavantajları
- Yavaş olgunlaşır, geç yumurtlamaya başlar (yaklaşık 22–24 hafta)
- Fazla yem tüketimi nedeniyle ticari üretimde maliyetli olabilir
Sonuç
Bielefelder, iri yumurtaları, güçlü yapısı ve sakin mizacıyla “en iri yumurta yapan tavuk cinsleri” arasında ilk sıralarda yer alır.
Soğuğa dayanıklılığı sayesinde Türkiye’nin pek çok bölgesine kolayca uyum sağlar.
Hem verimli hem estetik bir ırk arayan yetiştiriciler için Bielefelder, uzun yıllar boyunca güvenle yetiştirilebilecek bir seçenektir.
Jersey Giant
Jersey Giant, dünyanın en iri tavuk ırklarından biridir.
Amerika kökenli bu devasa tavuklar, hem etkileyici görünümleri hem de iri yumurtalarıyla dikkat çeker.
Türkiye’de son yıllarda hobi yetiştiricileri ve doğal üretim yapan küçük çiftlikler arasında popüler hale gelmiştir.
Güçlü yapısı, sakin karakteri ve iri kahverengi yumurtaları sayesinde “en iri yumurta yapan tavuk cinsleri” listesinde zirveye yakın bir konumdadır.
Irkın Kökeni ve Tarihi
Jersey Giant, 1870’li yıllarda ABD’nin New Jersey eyaletinde John ve Thomas Black kardeşler tarafından geliştirilmiştir.
Amaç, o dönemin hindi etine alternatif olabilecek büyüklükte bir tavuk üretmekti.
Bu nedenle Black Java, Dark Brahma ve Langshan gibi büyük ırklar melezlenerek Jersey Giant ortaya çıkarıldı.
İlk zamanlarda etlik olarak yetiştirilse de zamanla iri ve kaliteli yumurtaları sayesinde yumurtacı ırklar arasında da kendine yer buldu.
Fiziksel Özellikler
Jersey Giant adını gerçekten hak eden bir ırktır.
Tam yetişkin bir horoz 5–6 kilograma kadar ulaşabilir.
Tüyleri genellikle siyah, mavi veya beyaz tonlardadır.
Siyah varyetesi güneşte yeşil-mavi yansımalarla parlayan göz alıcı bir görünüme sahiptir.
Vücut yapısı iri ama orantılıdır; geniş göğüs kafesi ve güçlü bacaklar en belirgin özellikleridir.
| Özellik | Açıklama |
|---|---|
| Ağırlık (Dişi) | 4.0 – 4.5 kg |
| Ağırlık (Erkek) | 5.0 – 6.0 kg |
| Tüy Rengi | Siyah, mavi veya beyaz |
| İbik Tipi | Tek ibikli, kırmızı |
| Karakter | Uysal, sakin, dost canlısı |
Yumurta Verimi ve Kalitesi
Jersey Giant, iri vücuduna uygun olarak büyük boy yumurtalar üretir.
Yumurtalar genellikle 65–75 gram ağırlığındadır, bazı bireylerde 80 gramı bile bulabilir.
Yumurtalar açık kahverengi kabukludur ve kabuk kalınlığı oldukça iyidir.
İyi bakım koşullarında yılda 180–220 adet yumurta verir.
Yumurtlama hızı orta düzeydedir ama yumurtaların büyüklüğü bu dengeyi fazlasıyla telafi eder.
| Kriter | Değer |
|---|---|
| Yıllık yumurta sayısı | 180–220 adet |
| Yumurta ağırlığı | 65–75 gram |
| Yumurtlama yaşı | 24–26 hafta |
| Yumurta rengi | Açık kahverengi |
| Verim süresi | 2–3 yıl |
Beslenme ve Bakım
Jersey Giant, iri vücudu nedeniyle enerji ihtiyacı yüksek bir ırktır.
Yavaş olgunlaşır ama doğru beslenmeyle uzun ömürlü ve sağlıklı kalır.
Yumurtlama döneminde dengeli protein alımı ve kalsiyum takviyesi çok önemlidir.
Serbest dolaşımı sever, açık alanda toprak eşelemeyi ve güneşlenmeyi tercih eder.
Beslenme önerisi:
- Günde 150–160 gram yem
- %18 protein oranlı yumurtacı yem
- Haftada birkaç kez yeşil yem takviyesi (yonca, ısırgan, semizotu)
- Kabuk sağlamlığı için kalsiyum desteği
- Kış aylarında enerji için mısır takviyesi
İklim ve Dayanıklılık
Jersey Giant, özellikle soğuk iklimlerde mükemmel performans gösterir.
Tüyleri sık ve yoğun olduğu için düşük sıcaklıklarda rahat eder.
Sıcak iklimlerde gölgelik ve iyi havalandırılmış kümes sağlandığında da verim düşmez.
Türkiye’de İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde sorunsuz yetiştirilebilir.
Avantajları
- Dünyanın en iri tavuk ırklarından biri
- Çok iri ve dayanıklı yumurtalar
- Sakin, dost canlısı karakter
- Soğuğa yüksek dayanıklılık
- Hem et hem yumurta yönünden kazançlı
Dezavantajları
- Geç olgunlaşır (yaklaşık 6 ayda yumurtlamaya başlar)
- Yüksek yem tüketimi nedeniyle üretim maliyeti fazladır
- Sınırlı alanlarda hareket etmekte zorlanabilir
Sonuç
Jersey Giant, iri yapısı, dev yumurtaları ve zarif duruşuyla tavuk ırklarının “devleri” arasında yer alır.
Her ne kadar yumurtlama sayısı orta düzeyde olsa da, yumurta büyüklüğü ve kalitesi açısından listemizin en dikkat çeken türlerinden biridir.
Türkiye iklimine uyum sağlayabilmesi, onu hobi yetiştiriciliğinde de ticari üretimde de değerli bir seçenek haline getirir.
Sonuç: En İri Yumurta Yapan Tavuk Irkları Arasında Hangisi Size Uygun?
Yumurta üretiminde “büyüklük” tek başına yeterli değildir; verim süresi, iklim dayanıklılığı, yem tüketimi ve karakter gibi faktörler de doğru ırk seçiminde büyük rol oynar.
Bu yazıda incelediğimiz 10 iri yumurtacı ırk, Türkiye’nin iklimine uyum sağlayabilen, dayanıklı ve uzun ömürlü türlerden oluşmaktadır.
Kimi ırklar (Lohmann Brown, Ataks, Hy-Line gibi hibritler) yüksek verim sunarken, bazıları (Bielefelder, Jersey Giant, Orpington) daha iri ama sayıca az yumurta verir.
Aşağıdaki tablo, bu ırklar arasında pratik bir karşılaştırma yapmanı sağlayacaktır:
En İri Yumurta Yapan 10 Tavuk Irkı – Karşılaştırma Tablosu
| Irk Adı | Yumurta Ağırlığı (g) | Yıllık Verim (adet) | Yumurta Rengi | Dayanıklılık | Uygun Yetiştirici Tipi |
|---|---|---|---|---|---|
| Lohmann Brown | 63–70 | 300+ | Kahverengi | Her iklime dayanıklı | Ticari üretim, hobi |
| Rhode Island Red | 60–65 | 260–280 | Koyu kahverengi | Soğuğa dayanıklı | Doğal sistem, köy yetiştiriciliği |
| Ataks (Yerli) | 60–70 | 260–280 | Kahverengi | Tüm bölgelere uyumlu | Türkiye iklimi için ideal |
| Sussex | 60–65 | 250–280 | Açık krem | Soğuk-ılıman iklim | Hobi ve küçük çiftlikler |
| Australorp | 60–68 | 260–300 | Açık kahverengi | Sıcak-soğuk dengesi iyi | Doğal sistem, yarı ticari |
| Amrock | 65–72 | 250–270 | Kahverengi | Soğuğa dayanıklı | Serbest dolaşım sistemleri |
| Orpington (Buff/Black) | 65–70 | 200–250 | Açık kahverengi | Soğuğa dayanıklı | Hobi, süs + yumurta üretimi |
| New Hampshire | 60–70 | 250–280 | Kahverengi | Denge iyi | Kırsal üretim, et + yumurta |
| Bielefelder | 65–75 | 220–250 | Kahverengi | Soğuğa çok dayanıklı | Serbest sistem, hobi |
| Jersey Giant | 65–75+ | 180–220 | Açık kahverengi | Soğuğa dayanıklı | Hobi, geniş alanlı üretim |
Genel Değerlendirme
- En çok yumurta veren ırklar: Lohmann Brown, Australorp ve Ataks
Bu üç ırk yılda 280–320 adet yumurta verebilir. - En iri yumurta yapan ırklar: Bielefelder, Amrock ve Jersey Giant
Bu türlerde yumurtalar 70 gramı geçebilir; bazı bireylerde 80 grama kadar ulaşır. - En dayanıklı ve yerli uyumlu ırklar: Ataks ve Rhode Island Red
Türkiye’nin dört mevsimine uyum sağlar, serbest dolaşımda uzun süre verimli kalır. - En sakin ve evcil karakterli ırklar: Orpington, Bielefelder ve Sussex
Bu türler bahçede serbest dolaşım için en uygunlardır; çocuklu aileler için de güvenlidir. - En gösterişli ve iri vücutlu ırklar: Jersey Giant ve Orpington
Hem görsel açıdan etkileyici hem de üretim açısından kazançlıdır.
Son Söz
Yetiştireceğin tavuk ırkını seçerken şu üç unsuru göz önünde bulundurmak gerekir:
- İklim uyumu: Soğuk bölgelerde Bielefelder, Amrock veya Ataks; sıcak bölgelerde Lohmann Brown daha uygundur.
- Yumurta hedefin: Sayı mı, büyüklük mü? Sayı istiyorsan hibritler (Lohmann, Ataks); büyüklük istiyorsan safkanlar (Bielefelder, Jersey Giant).
- Bakım koşulları: Kafes sistemleri için Lohmann; serbest dolaşım ve doğal üretim için Sussex, Australorp veya New Hampshire en verimli seçeneklerdir.
